Curcumine - Algemene informatie
Geen enkele plant of kruid kende recent zo een sterke opmars in de Westerse Wereld als Kurkuma. Je kan haast geen magazine meer open slaan of je vindt er wel een of ander artikel over kurkuma of curcumine of aanbiedingen van producten gebaseerd op deze gele wortel. Kurkuma blijkt zelfs belangrijk genoeg te zijn om er volledige TV programma’s aan te wijden. Wat is Kurkuma eigenlijk en wat is curcumine dan wel?
Wat is Kurkuma (Turmeric in het Engels of Koenjit in Maleisië)!
Kurkuma ook wel geelwortel genoemd is de wortel van een kurkuma bloem.
Deze wortel is verwant aan gember.
Kurkuma wordt meestal aangeboden als een geel poeder maar in sommige winkels vindt men eveneens de volledige wortel.
Alhoewel Kurkuma oorspronkelijk afkomstig is uit landen als Indië, Pakistan, Indonesië, Maleisië en het zuiden van China wordt kurkuma vandaag ook reeds in Afrika en Zuid-Amerika geteeld. In het Oosten wordt deze heilzame wortel reeds duizenden jaren gebruikt als een aromatische specerij, bitter en peperig. Het Poeder vormt eveneens de basis van verschillende curry mengsels. Deze laatste dankt er trouwens de gele kleur aan.
Indien je ooit kurkuma gebruikte in je keuken zal je gemerkt hebben dat het ook een uitstekende verfstof is! Het wordt trouwens ook gebruikt om rijst geel te kleuren als goedkopere variant op saffraan en kurkuma wordt daarom ook wel Indische saffraan genoemd.
Door de eeuwenlange ervaringen ontdekten de Oosterlingen dat kurkuma ook uitzonderlijke heilzame krachten bezit en al snel werd deze wortel de basis voor talrijke natuurlijke middelen ter bestrijding van velerlei kwalen en ziekten.
Er bestaan een 70-tal verschillende soorten Kurkuma echter er is er maar één die deze bijzondere heilzame krachten bezit: de Kurkuma Longa Rhizome!
Kurkuma als ondersteuning van uw gezondheid
Onderzoekers hebben zich al enkele jaren stevig vastgebeten in de kurkuma wortel en de beschikbare gegevens zijn zelfs zo intrigerend dat ze de grootste supplementen sceptici verleiden tot het aanschaffen van een curcumine supplement, of in ieder geval het ruime gebruik van kurkuma in gerechten te stimuleren.
Er worden zoveel gunstige eigenschappen aan kurkuma toebedeeld dat als maar de helft van alles claims zouden kloppen nog steeds met een uiterst indrukwekkend plantaardig middel te doen hebben.
Als familie van de gember, en door zijn unieke samenstelling is het niet zo verwonderlijk dat ook kurkuma allerlei gezondheid ondersteunende eigenschappen bezit. Kurkuma wordt al duizenden jaren ingezet tegen allerlei kwalen. In de Ayurveda evenals in de traditionele Chinese geneeskunst wordt het vooral gewaardeerd om de ontstekingsremmende eigenschappen.
De samenstelling van deze wortel is werkelijk uniek en verdient een apart boek van honderden bladzijden. Hier een korte opsomming van de stoffen die deze plant in zich draagt:
Vitamine A EN CAROTEEN, Vitamine B1/B2/B3/B5/B6, Biotine, Choline, Foliumzuur, Inositoline, Vitamine E/K/C
Verder is het enorm rijk aan mineralen en sporenelementen zoals: magnesium, calcium, kalium, zwavel, ijzer, jodium , mangaan, silicium, chroom, zink.
Vandaag heeft onze moderne geneeskunde nieuwe stappen gezet in de benadering van het proces dat wij algemeen ziekte noemen. Men gaat er hoe langs hoe meer van uit dat iedere ziekte met een ontsteking begint. Zelfs kanker en andere chronische ziekten zouden beginnen met een irritatie gevolgd door een ontsteking van de cellen op een bepaalde plaats in ons lichaam. Zo zou men recent hebben ontdekt dat de plaque rond de hersencellen niet de oorzaak is van de Ziekte van Alzheimer maar dat deze plaque nu net ons hersencellen beschermt tegen verdere ontstekingen.
Dit zou kunnen verklaren waarom deze wortel een ongekend groot aantal ziekten en symptomen bij de mens en bij dieren gunstig beïnvloedt.
Het verschil tussen kurkuma en Curcumine
De belangrijkste werkzame stof in kurkuma is curcumine (E100) een antioxidant met ontstekingsremmende en zuiverende werking.
Kurkuma-longa is een plant met vele heilzame eigenschappen. Zoals reeds gezegd zou hij de eigenschap bezitten om onder andere ontstekingen te remmen. In deze wortel zit een fluorgele tot oranjekleurige stof, genaamd CURCUMINE. Deze curcumine is de krachtpatser die het grootst aantal heilzame eigenschappen van de kurkumawortel vertegenwoordigt terwijl het kurkumapoeder zelf vooral een gunstige invloed op ons spijsverteringsstelsel uitoefent.
De werkzaamheid en samenstelling van deze stof, curcumine, werd voor vele doeleinden onderzocht. Curcumine is samengesteld uit Curcuminoïden, dit zijn vetoplosbare polyfenolen.
Polyfenolen zouden ontstekingsremmend werken en zouden een anti carcinogene werking (werken kanker tegen) hebben. Ze beschermen de lichaamscellen tegen vrije radicalen en vertragen de verbranding in de cel. Ook zouden ze de afzet van vetachtige stoffen in de bloedvaten verminderen en zouden ze zorgen voor een daling van LDL- cholesterol, waardoor minder arteriosclerose optreedt. Ook verlagen ze het risico op de ziekte van Alzheimer. Polyfenolen hebben ook een bloeddrukverlagend effect.
De polyfenolen zouden verder als eigenschap hebben ontstekingsprocessen tegen te gaan, doordat de toename van NF-κB, een eiwitcomplex dat (onder andere) bij ontstekingsprocessen een belangrijke rol speelt, erdoor geremd wordt.
Kurkuma bevat slechts 2 – 5 % curcuminoïden. Gezien de werking van de Kurkumawortel vooral te danken is aan de krachtige eigenschappen van de curcumine zal men deze laatste stof heel dikwijls gaan afzonderen uit de Kurkumawortel om op deze manier geneeskrachtige middelen samen te stellen waarin de kracht van de curcumine optimaal kan worden ingezet.
De kracht van de curcumine is voornamelijk terug te vinden in de harmoniserende invloed die curcumine op de lichaamscellen uitoefent. Namelijk door het bijsturen van de zogenaamde regulatiemoleculen (receptoren in het celmembraan) beïnvloedt curcumine in bij zowel ontstekingen van cellen als in de vorming van tumorcellen, tumorgroei als van de uitzaaiing van kankercellen!
In de kurkuma wortel wordt niet enkel maar één vorm van curcumine gevonden maar een variëteit van verschillende vormen. Deze groep van curcumine moleculen worden curcuminoïden genoemd. De belangrijkste curcuminoïden zijn curcumine, demethoxycurcumine en bisdemethoxycurcumine.
Nog lang niet alle bestanddelen uit de kurkumawortel zijn bekend….men zou hier een lijvig boek over kunnen schrijven maar volgende curcumine analogen zijn eveneens aanwezig: Hydrazinocurcumine, hydra-zinodemethoxycurcumine, hydrazinobisdemethoxycurcumine, hydrazinobenzoyl-demethoxycurcumine, dihydrocurcumine, hexahydrocurcumine, octahydrocurcumine, diacetylcurcumine, salicylcurcuminoide, monomethyl-curcumine, trimethylcurcumine en 7–bis(3-4-dihydroxyphenyl)11,6-heptadiene-3,5-dione.
Curcumine kan zowel ingezet worden voor acute als chronische aandoeningen.
Er zijn ruim honderden mogelijke indicaties voor het gebruik, en ruim 175 fysiologische effecten bekend. De Pleiotrope beschermende effecten (het bereiken van een specifiek gezondheidseffect via meerdere werkingsmechanismen) is uitgebreid bestudeerd in pre-klinische studies
Recente ontdekking: curcumine als DHA booster
Curcumine lijkt een goed effect te hebben op de omega 3 vetzuur docosahexaeenzuur (DHA) concentraties in de hersenen wanneer het samen wordt ingenomen met alfa-linoleenzuur (ALA).
Interessant nieuws voor vegetariërs en veganisten die geen dierlijke producten, de belangrijkste leverancier van DHA in het dieet opnemen.
Curcumine blijkt bij te dragen aan de aanmaak van DHA door de poel van enzymen die nodig is om plantaardige vetzuren om te zetten naar DHA te verhogen. Verder speelt curcumine ook de rol als antioxidant en de verminderde oxidatieve stress heeft hoogstwaarschijnlijk een effect op de DHA concentraties.
DHA zoals bijvoorbeeld uit krillolie of Extra Virgin Kabeljauw Levertraan (zie de Yosa Omega 3 producten met een uitermate pure en krachtige samenstelling) met curcumine heeft ook een synergisme in het zenuwstelsel.